Inspectie van onze waterput!

Vandaag was het zover – de inspectie van onze waterput zou eindelijk plaatsvinden! Die staat namelijk droog en we willen graag weten of het mogelijk is om hem weer aan de praat te krijgen. Bijna elk huis op het platteland van Hongarije heeft wel zo’n oude waterput. Veel daarvan doen het ook nog, en sommige mensen gebruiken hem ook nog dagelijks, zelfs gewoon voor drinkwater.
Hier in de omgeving zijn trouwens best veel mensen die proberen om zo onafhankelijk mogelijk te leven. Dat wil zeggen: geen aansluiting op het stroomnet, geen waterleiding en uiteraard ook geen gas (wat sowieso nauwelijks voorkomt op het platteland). Dit alles bracht me er toe om een stukje te schrijven over de nutsvoorzieningen hier – en tenslotte uiteraard over onze waterput…

Gas? Houtstook!

In Nederland is momenteel best veel te doen over houtstook. Maar voor de meeste mensen daar is een houtkachel of een open haard een extraatje. Hier in Hongarije is voor veel mensen de houtkachel de enige vorm van verwarming. Er wordt soms zelfs nog op gekookt. Ben je wat rijker, dan heb je een houtgestookte CV-ketel en kook je op een gasfornuis met gas uit flessen. In de grotere steden en dorpen bestaan wel de gasleidingen zoals we die in Nederland kennen. Op het platteland dus niet. Overigens verwarmen wij ons huis met propaangas uit een tank die in de tuin staat. Zeer luxe voor Hongaarse begrippen. Aanvullend hebben we een heerlijke stenen houtkachel laten maken!
Het stoken van hout verbieden, zoals in Nederland weleens wordt geopperd, kan hier niet. Voor een flink deel van de bevolking is dit de enige warmtebron…

Electriciteit

De huizen zijn wel vrijwel allemaal voorzien van electriciteit. Meestal zo tegen de 220 Volt, soms iets minder. Het is hier wat simpeler dan in Nederland: geen tientallen bedrijven die je met aanbiedingen om de oren slaan, maar gewoon één electriciteitbedrijf voor het hele land. De stroom is hier een stuk goedkoper dan in Nederland (ongeveer 10 eurocent per Kwh), hoewel er wel een hoger tarief wordt berekend wanneer je verbruik meer dan het gemiddelde is. Het eerste jaar dat we hier woonden viel de stroom regelmatig uit, bijvoorbeeld bij onweer of harde wind. Maar de laatste tijd gaat het best goed… (afkloppen!!).

Water

Inmiddels is ook wel bijna overal waterleiding. Hier in de dorpen zie je nog wel langs de weg oude waterpompen staan maar de meeste mensen nemen hun water toch gewoon af van het regionale waterleidingbedrijf. Het leidingwater is hier op zich goed, soms zit er een beetje een chloorluchtje aan. Dat is de reden dat we water voor thee en koffie toch maar filteren. Dat doen we trouwens met een Berkey filter…  En (om weer terug te komen op de aanleiding): veel huizen hier hebben dus een put!

De put in onze tuin is al erg oud! We hoorden dat van een oude dame, die vroeger (voor het jaar 2000) in dit huis woonde. Zij gebruikten de put voor alles: drinkwater voor mens en dier en bevloeiing van hun land. Maar helaas, hij staat droog en we weten niet waarom. Wel hebben we al een keer de diepte gemeten: 16 meter …

Vandaag kwam dus de deskundige: Béla, een man uit een dorpje uit de buurt, die als parttime baan dit werk doet. Hij heeft al meerdere putten in ons dorp weer aan de praat gekregen. Een kort fotoverslag!

	De put is afgedekt met een rooster zodat je er niet zomaar in kunt vallen. Hier hebben we het rooster verwijderd en kijk je er recht in. Aan de zijkanten groeien planten. Volgens een Nederlandse vriend uit de buurt die vroeger boswachter bij Staatsbosbeheer is geweest, zaten er zeldzame varens tussen!
	Béla wil zich in de put laten zakken aan een touw. Hij liever dan wij! Er worden planken over de put gelegd waaraan het touw wordt bevestigd. Op zijn hoofd heeft hij een sterke zaklantaarn. Het touw wordt vervolgens aan een soort bergbeklimmers-tuig bevestigd. Het ziet er stevig en veilig uit – maar het komt toch aan op spierkracht, zeker terug naar boven…
	Daar gaat hij…. Het eerste wat hem opvalt is dat er een stevige gemetselde wand zit. Dat is een goed teken. Maar er ontbreekt vervolgens een houten rand. Die zal opnieuw aangebracht moeten worden.
	Ongeveer 4 meter boven de bodem wordt het probleem gevonden: Er zit een “gat” in de lemen wand van de put. En niet zo’n kleintje ook. Béla laat zien dat het gat helemaal rondom zit en zo groot is dat hij er helemaal in kan liggen. Kennelijk is onder de grond een deel van de wand weggespoeld door regenwater. Dat water kwam niet van bovenaf, maar van opzij. Het materiaal uit de wand ligt op de bodem van de put, vandaar dat je geen water meer kunt putten.

Uitkomst van de inspectie:

Het is te repareren, maar dat kan een kostbare zaak worden.
Béla gaat thuis bedenken hoe hij dit het beste kan aanpakken en welk prijskaartje daar aan hangt.
Wij moeten dan beslissen of we het de kosten en moeite waard vinden…
Wordt vervolgd!